Stolpersteine (tökezleten taşlar)

Aslında bayağıdır yazmak istiyordum bunu. İlk Hazal ile Berlin'e gittiğimizde keşfetmiştik bunu, daha önce Bavyera'da hiç görmemiştim. Almanya'nın üst kesimlerinde, özellikle de kuzeyinde yerlerdeki kaldırım taşlarına baktığınızda görebileceğiniz altın renginde üstünde isimler ve tarihler yazılı taşlar var. Bu taşlara "Stolpersteine" (tökezleten taşlar) deniliyor. 2. Dünya Savaşı öncesi ve sırasında öldürülmüş/yahudi kamplarına götürülmüş ve orada ölmüş yahudiler, eşcinseller, politikacılar için yapılmış bir şey. Hamburg Üniversitesi'nin kampüsünde neredeyse heryerde var bu taşlardan.

 Bugün çok merak ettim bir arkadaşa sordum, neden burda bu kadar çok taş var diye. Meğer eskiden Hamburg Üniversitesi'nin olduğu yerde bir sinagog varmış ve yahudilerin yoğun olarak yaşadığı, vakıflarının olduğu bir bölgeymiş burası. Dediğim gibi daha önce Berlin dışında başka bir şehirde böyle bir şeye rastlamadım.

PS: Belki de yerde farklı şekilde olan taşlar dikkatimizin dağılmasına sebep olup tökezlememize neden olduğu için adı "Stolperstein"... Bu katliami hep hatırlayalım diye...